De kunst van het lijden

Murat Isik en zijn moeder

Wie heeft er het meest recht op lijden? Dat zeg ik verkeerd. Wie heeft er het meeste recht op medelijden? Wie lijdt er het meest? De kunst van het lijden, die hebben wij christenen aan de here Jezus toebedacht, maar wat dacht je van de moeder van Murat Isik? Die heeft misschien veel meer recht op een eigen godsdienst. Anne Frank, ook een goede. Zou het kunnen zijn dat mannen in de geschiedenis beter zijn geweest in het opeisen van het lijden, het betekenis geven aan het lijden, het uitventen van het lijden; dat mannen, met andere woorden, een soort alleenrecht op het lijden hebben afgedwongen?
Hij: Is er wat?
Zij: Ik heb buikpijn.
Hij: Ik ook. Al dagen. Darmkanker, denk ik.
Er is geen vrouwelijke Shakespeare geweest, en als ze er wel is geweest, dan werd ze niet gehoord, niet gelezen en niet gespeeld. Overigens is dit, door een pervers neveneffect van de dominantie van de man, ook voor een groot deel te wijten geweest aan de vrouw, die niet in staat bleek om op te staan tegen zoveel overmacht, en dus meehielp de hegemonie van de man verder te vergroten.
Saillant detail in het verhaal van de moeder van Murat Isik, zoals opgetekend in het boekenweekessay (sorry ik loop achter met mijn huiswerk), was dat zijn moeder haar schoondochter op alle manieren dwarsboomde. Toen de schoonmoeder vond dat de geboorte van haar tweede kleinkind wat lang op zich liet wachten (het eerste was een dochter en daar had je niets aan), verspreidde ze roddels over haar om haar zo snel mogelijk weer aan het baren te zetten.
On the face of it hebben vrouwen veel meer recht van spreken waar het om lijden gaat. Zeker, een kruisiging is wat anders dan een bevalling – hoewel, misschien zijn er paralellen. Het doet op andere plekken pijn.