Het dochters Van Dijk criterium voor literatuur

'Elena Ferrante'

Ik ben gefascineerd door het criterium dat de dochters van Yra van Dijk, die Nederlandse letteren doceert in Leiden, naar haar zeggen (zo hoorde ik gisteravond in een helaas flinterdun item over de afkalving der Grote Drie in Nieuwsuur), hanteren voor de beoordeling van literatuur. 'Of er in het boek een gesprek voorkomt tussen twee vrouwen die het niet over een man hebben.'

In gedachten loop ik mijn eigen bescheiden oeuvre door. Overleven mijn romans het criterium van de dochters Van Dijk? In FAKE komen bij mijn weten geen gesprekken tussen twee vrouwen voor die het niveau van 'Mag ik een glaasje wijn?' 'Alsjeblieft.' ontstijgen. Er komen veel gesprekken voor tussen een man en een vrouw maar dat is 'dus' onvoldoende. Ik vrees dat het feit dat de gepensioneerde vrouwelijke psychiater in dat boek, Avodah, bij veel lezers als het meest sympathieke personage naar voren kwam, mij evenmin gaat redden.

Tegen Zalig uiteinde (met als meest sympathie-oogstende personage de moeder), Dagboek van een postbode (waarin een belangrijke rol voor Xaviera Hollander is weggelegd) en Het dispuut (bijna geen vrouwelijke personages, laat staan gesprekken tussen deszelven), kan een vergelijkbaar bezwaar worden aangevoerd.

Ben ik blind geweest voor het vrouwelijke perspectief? Ik bedoel, het intervrouwelijke perspectief, voorzover dat niet op mannen betrekking heeft? Heb ik überhaupt wel  v e r s t a n d   van vrouwen – zoveel dat ik in staat ben om over ze te schrijven op een manier die hen aanspreekt?

Stel voor je bent zwart en je hebt je hele leven alleen maar boeken van witte auteurs gelezen bevolkt door witte personages (denk: het verzameld werk der Grote Drie). Ga je dan een keer verlangen naar boeken geschreven door zwarte schrijvers bevolkt door zwarte personages?

Wellicht.

Maar de conclusie van dit alles waar ik moeite mee heb, is dat als het inderdaad zo is dat iedereen alleen maar over zijn eigen ras, sekse, leeftijdsgroep etcetera, mag schrijven, de rol van literatuur als grensoverschrijdend gesprek is uitgespeeld.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Wat fijn dat jullie er zijn