Ontwijking

Uit het belastingparadijs

Zesentwintig jaar geleden publiceerde ik mijn eerste stukje zelfgemaakte journalistiek voor de Economieredactie van NRC Handelsblad onder chef Jurriaan Kamp. Onderwerp: de nieuwste trucs voor bedrijven om belasting te ontwijken. Gesponsord door Deloitte (en toen nog) Touche. Het kwam erop neer dat ik, nitwit op het gebied van fiscale shit, een glanzende presentatie van de nieuwe CD-rom bijwoonde op een kantoor van Deloitte (in Rotterdam), waarop in voor iedereen begrijpelijke taal werd uitgelegd hoe je als bedrijf zo min mogelijk belasting hoefde te betalen, door de verschillende BV's in je holding op vernuftige wijze onder te brengen in landen met lage belastingen voor die specifieke bedrijfsactiviteit. Ik zie de kerstboom nog voor me, die je volgens de fiscalisten van Deloitte voor dit doel speciaal kon optuigen. Ze noemden het natuurlijk ook geen belastingontwijking, maar fiscaal management (of zoiets).
Ik moest aan deze jeugdzonde terugdenken toen ik me probeerde te verdiepen in de Paradise Papers, een mooi staaltje onderzoeksjournalistiek waarvoor ik geloof de Süddeutsche Zeitung de meeste credits verdient. (Hier leggen ze uit dat het nog helemaal niet zo eenvoudig is om van de Paradise Pap. chocola te maken.)
Dat Nederland zelf een Steueroase is, om met de SDZ te spreken, waar Apple en Nike en nog veel meer bedrijven, dankbaar gebruik van maken, en, laten we niet vergeten, een heleboel vermogende Nederlanders, wisten we natuurlijk al lang, maar het blijft een onderwerp waaraan nog wel het een en ander te onderzoeken valt, lijkt me. (Niet door mij overigens, want ik ben daar te oud voor.)