28. Communicatieruimte

Roman Hollak zat onderuitgezakt, met zijn O-benen wijd, aan een formica tafel achter een bekertje water in de communicatieruimte van het politiebureau in zijn gemeente. Recht tegenover hem, ineengedoken, probeerde Jimbo, zijn weelderige krullen bungelend voor zijn besproette gezicht, zich een houding aan te nemen. Tenslotte was daar Ferwerda, in zijn smoezelige blauwe pak, die nu eens met zijn vingers tikte en met zijn schoenen wipte, dan weer zijn knijpbril afzette en de glazen schoonwreef om hem terug op zijn neus te duwen met een blik alsof alles hem nu duidelijk was.

De violente ex had zijn naam eer aangedaan, al had hij zijn driften thans botgevierd op Tineke Altena. Over wat er precies was gebeurd wilde noch Tineke noch Roman uitleg geven, maar dat haar Renaultje op zijn kant lag voor hun huis was een feit dat ook zonder theoretische natuurkunde kon worden verklaard. Bovendien was haar creditcard leeggetrokken.

Becky had Janja gesmeekt haar ex juridisch bij te staan. Aan een ex in hechtenis had niemand iets; dan kon ie nog beter dood zijn, was haar gedachte.

Wat wil je dat ik doe? had Ferwerda gevraagd. Ik ben niet eens strafrechtadvocaat. Ik ben geen Theo Upt Hiddema. Ik ben een papierschuiver, altijd geweest, een veilige documentverplaatser, een vakjesafvinker!

I want you to give Jimbo his daddy back, had Becky gesnauwd. Juist als ze snauwde, naar Ferwerda's bescheiden mening, vertoonde haar mondgat een onbehoorlijke, schandaleuze aantrekkingskracht, maar daarnaar handelen was in het verleden geen goed idee gebleken. Hij had haar wel eens in een bui van rücksichtsloze passie op de grond gedrukt in de lobby van een hotel, maar toen had zij zo hard met haar nagels in zijn ballen geknepen dat de sixtysomething bijna flauwviel van de pijn.

Vlak voordat de politievrouw van dienst het bezoek weg kwam halen, vroeg Roman toch nog, met een klein stemmetje, hoe de therapie was geweest.

Nuttig, zei Ferwerda, en zocht onder tafel met zijn hand de scheur in de spijkerbroek van zijn zoon.

27. Angsten en verlangens

Toen Jimbo eindelijk zover was om Brilliant Destruction, dat hij dag en nacht speelde, op pauze te zetten en zijn draadloze koptelefoon met microfoon in zijn rugzakje te stoppen, gaf Frank het sein dat de systeemtherapie was begonnen.
Het huiswerk voor vandaag: maak een top drie van je grootste verlangens, een V-lijst zogezegd, en een top drie van je grootste angsten (A-lijst).
Wat heb je op A1 gezet, Jim? Durf je dat aan de groep te vertellen? Je mag je ogen dichtdoen als dat je helpt om helemaal los te komen hè. Dan doe ik die van mij ook dicht hè. Frank deed zijn ogen dicht.
Ferwerda keek door zijn knijpbril om zich heen op zoek naar Tineke maar die had haar ogen ook dicht. Hetzelfde gold voor Becky. De ogen van Roman kon hij niet checken, want de ex met anger management issues bleek op het laatste moment verhinderd.
Ferwerda peinsde er niet over zijn ogen dicht te doen. Dan bekeek hij nog liever de bloedeloze IKEA-kunst aan de muur.
Ik, eh, –
Gooi het er maar uit hè.
Ik ben bang... eh... dat mijn vader...
Bang voor ons vader zijn we allemaal wel een beetje hè, viel Frank Jim in de rede. Een vader voor wie we niet bang zijn is geen vader maar een tweede moeder of een oom hè.
I'm afraid of him too, zei Becky behulpzaam, alsof het over een geest ging.
Ik niet, zei Tineke. Bij mij staat hij op V2.
Dank je wel Tineke, we komen zo bij jou. Nog even Jim, wat staat er bij jou op V2?
Ferwerda schraapte zijn keel. Hij verveelde zich. Zou het heel vreemd zijn om nu op zijn telefoon te kijken of er al nieuws was van de rechtbank?
Zeg het maar, Jim... Laat jezelf maar gaan jongen. Je hoeft je voor niets te schamen hè. Frank was op dreef vandaag.
Op V1, 2, en 3 staan jongens, mompelde Jim.
Vrienden?
Geen vrienden. Jongens.
Wat voor jongens, mogen we dat ook weten? Kennen we ze?
Eentje kennen jullie wel, maar....
O?
Hij is hier in de ruimte, meer zeg ik niet.

26. Brexit

Geen oefeningen gedaan? vroeg Taylor, terwijl hij Ferwerda's been in een uiterst pijnlijke houdgreep hield en het zachtjes in een richting duwde waar het nooit was geweest en ook niet wilde zijn.
Hij kneep zijn ogen dicht om niet te zien wat er met zijn morsige, vierenzestigjarige onderstel gebeurde. Wat ben ik toch – AU – een houten klaas, bracht hij uiteindelijk uit. Au.
Dat vroeg ik niet, ik vroeg of u oefeningen hebt gedaan.
Oefeningen? Au, dat doet pijn – au au AU dat doet HEEL VEEL PIJN! kermde Ferwerda met samengeperste lippen. Hij had geen oorlog meegemaakt, had zelfs nooit in dienst gezeten, zijn generatie was zo slap als een washandje.
Voelen, hij was helemaal voor voelen, als iemand een gevoelsmens was dan hij, maar je kon het ook overdrijven.
Aanvankelijk had hij nog wel pervers plezier beleeft aan de pijn hem toegediend door topfysio Taylor (geboren in 1983 te Hull, wist Ferwerda inmiddels, en een fervent voorstander van de brexit bovendien; hij was niet voor niets uit Hull weggevlucht; wat hem betrof mocht het eiland waarvan Hull deel uitmaakte afdrijven, kapseizen en wegzinken om nooit meer boven te komen), maar deze pijn, die tot doel had zijn hamstring op te rekken, was pijn van een hogere, pijnlijkere orde. Wat als de beenspier die als een kabel gespannen stond onder zijn lodderige vel, zou knappen? Was dit een lawsuit waiting to happen?
U hoeft niet bang te zijn dat uw spier knapt of dat uw been breekt, fluisterde de fysio, terwijl hij bijna liefdevol naar de vale voet keek die hij in zijn eigen frisse, atletische nek had gelegd.
Nee? Au.
Toen hij zijn oud-blauw linnen pak weer aanhad, zijn knijpbril op zijn neus had gezet en wegwandelde uit de praktijk de vrije buitenwereld in, na opnieuw te hebben beloofd zijn oefeningen te doen (welke ook alweer?), voelde hij tot zijn verbazing niets meer.

25. Vlekken

Dat pak van jou moet echt naar de stomerij. Vreselijk. Het zit onder de vlekken. Je bent echt een grote vlek.
Deze ochtend waren de zelfgebakken croissants gelukt, maar dat veranderde weinig aan Tinekes humeur.
Dat van Ferwerda was al niet veel beter. Hij had amper geslapen. Wat dacht je van jouw pak, Tien. Dat zou ik ook maar eens laten stomen. Tenzij je voor de rest van je leven die tacky after shave van Roman Hollak met je mee wilt dragen.
Voor een jurist heb je een goeie neus, Japi.
Mijn neus is het enige dat ik heb. Hij snoof, doopte de punt van zijn croissant in de soepkom koffie die voor hem op tafel stond en nam een hap. Nog voordat hij uitgekauwd was, voegde hij eraan toe: behoorlijk onprofessioneel van je.
Wat?
Om het aan te leggen met de violente ex van mijn maîtresse... onverstandig ook, to put it mildly. Hij snoof nog eens.
Ga jij mij vertellen wat onprofessioneel is en onverstandig?
Wat hebben jullie gedaan?
Dat gaat je niks aan. Ze gooide het frequent ongelezen magazine zijn kant op. Hier, heb je iets te lezen. Staat een interessant verhaal in over de gevaren van botox. Doe er je voordeel mee.
Met zijn handpalm wreef Ferwerda over zijn neus, hetgeen een onsmakelijk, soppend geluid gaf. Wat hebben jullie gedaan? Je hebt je toch niet, hoop ik, door hem, de jure dan wel de facto, laten penetreren?
Tineke Altena trok een vies gezicht. Nee, smeerpijpje van me, dat zou ik nooit doen. Ik ben niet zo'n holbewoner als jij. We hebben... gedanst. Sterker, het is lang geleden dat ik zo lekker heb gedanst.
Gedanst? Waar in godesnaam?
Weet ik veel, een of andere tent die hij kende... Tegen die tijd was ik al aardig teut kan ik je vertellen. Er ontsnapte een zeldzame lach uit haar keel.
God, Tineke! En hoever ging dat dansen van jullie? Kneep ie in je billen?
Iets wat je niet hebt, daar kun je ook niet in knijpen... Nee, hij was heel galant. En hij kan goed dansen, die Roman. Beter dan ik jou ooit heb zien doen.

24. Broodnodige me time

Het nadeel van een demente moeder was dat je niet zeker wist of het iets uitmaakte of je kwam of niet. Het voordeel van een demente moeder was dat ze eindelijk was opgehouden op al je tellen te letten en je waar mogelijk te bekritiseren en van onnodig advies te voorzien.
Ferwerda's moeder zat als een schriel vogeltje bij het raam, maar ze keek niet naar buiten. Ze had een afstandbediening bij de hand, maar die gebruikte ze niet. Er was een bijzonder oogstrelende, en buitengemeen voorbeeldige freule (zo sprak Ferwerda haar aan, maar wist niet zeker of hij begrepen werd) van, getuige haar donkerpaarse, paisley hoofddoek, Islamitische origine, die 'mevrouw' dag en nacht van haar natje en droogje voorzag (of juist haar voor die twee zaken trachtte te behoeden) maar de verzorgde in kwestie bleef met klagelijke haken rond de mond zitten, de nutteloze handen in haar schoot om een blikje coca cola.
Ondanks haar apathie, of misschien  dankzij haar apathie, bleef Ferwerda optimistisch om haar heen darren, van alles regelen, praten, bellen, voorstellen doen. Maar uiteindelijk verdween hij na een tijdje naar een ver gelegen vertrek in het landhuis aan zee waar zijn moeder gezworen had te sterven, voor wat broodnodige me time.
Beck, wat ben je aan het doen, belde hij vanuit zijn moeders slaapkamer, waar zij al eeuwen niet meer sliep.
Becky was bezig de spreekbeurt van zoonlief aangaande de Nederlandse advocatuur te polijsten. Het lettertype is niet goed, bitste ze, alsof dat Janja's schuld was, en de plaatjes kunnen beter. Als meest tot de verbeelding sprekende strafrechtadvocaat had Jimbo een portret van mr. Theo Upt Hiddema gekozen, de second in command van Forum, de rechtsfilosoof die de scepter zwaaide over het wetenschappelijk bureau van de partij, maar volgens Becky moest iedere associatie met de borealen worden vermeden nu die een tik hadden gekregen van Europa.
Waarom kom je niet hierheen, had Ferwerda toen voorgesteld. Gooi voor Jim een pizza in de oven – ik bedoel bestel wat sushi op mijn paypal-account – en pak de trein, dan kom ik je afhalen van het station.
But your mother loathes me! had ze uitgekraamd, voor de zoveelste keer.
Wat weet jij daarvan, zei hij. Juist daarom moet je komen!
Niet veel later, terwijl het te vlug bestelde, overvloedige Indiase eten kouder werd, bedreven ze de liefde op het strak opgemaakte, luid krakende bed.

23. Bewijs uit het ongerijmde

Maar dat is toch helemaal geen bewijs? Dat bewijst helemaal niets! Zo kan ik ook van alles en nog wat bewijzen!

Het protest kwam van achter uit de stampvolle, maar verder muisstille collegezaal. Vrijwel alle studenten, voor het meerendeel naar hun uiterlijk te beoordelen van Aziatische komaf, tikten op hun schermpjes om het wiskundige bewijs uit het ongerijmde te noteren, dat prof. dr. T-A, ofwel tits and ass, zoals ze zelf alvast grapte,  omdat ze die geen van beide had, tevoorschijn had getoverd.

De professor keek niet eens meteen naar boven, naar de plek waar het protest vandaan kwam. Ze zon op een wijze en tevens pedagogische repliek. Terwijl ze nog steeds de zaal niet in durfde te kijken, groeide haar nieuwsgierigheid tot schier ondraaglijke sterkte. De stem kwam haar vagelijk bekend voor, maar ze kon hem niet plaatsen. De voertaal van dit eerstejaars hoorcollege was Engels, een vereiste waaraan Tineke Altena, met haar jaren in Cambridge, met enige gretigheid voldeed. Het gaf geen pas om zomaar in het Nederlands wat te roepen.

What is it exactly that you do not understand, vroeg prof. T-A, met bijna tedere stem door het microfoontje voor haar zuinige mond, haar blik veilig gericht op haar computerscherm.

Inmiddels had de halve zaal zich omgedraaid naar de vragensteller, en toen die niet gauw genoeg antwoordde, keek tenslotte ook de hoogleraar naar boven.

Daar zat, breed lachend, in een wit T-shirtje met een roos die uit een pistool kwam, Roman, de violente ex. De drukke tatoeages op zijn armen oogden dof en kinderachtig in het kunstlicht.

Ik bedoel, zei hij eindelijk, plagerig traag, – hij haalde een appel tevoorschijn –, als ik wil bewijzen dat deze appel eetbaar is, dan neem ik er toch gewoon een hap van? En hij deed het. De hele zaal luisterde enigszins verbaasd naar zijn gesmak. De professor grinnikte.

22. Tenure

Tineke Altena zat achter een groot wit vel papier in haar opmerkelijk kleine kantoortje op de gezaghebbende faculteit van de gezaghebbende Uni. Vandaag had ze zich tot taak gesteld een berekening van een promovenda na te rekenen. In plaats van de berekening van de promovenda als uitgangspunt te nemen, ging ze proberen de berekening zelf te maken, from scratch. Zien of ze bij hetzelfde uitkwam.
Spelend met haar vulpotlood keek ze uit het raam. Het was schitterend weer, de lente leek nu echt in volle uitbundigheid en definitief, dat ook vooral, losgebarsten. Ze had al vroeg vanochtend gestemd, tot haar eigen verbazing toch nog op een ongebruikelijke kandidaat, maar wie haar daarnaar vroeg, zoals collega Sinneman vanochtend, kreeg geen antwoord. Er waren dingen die mensen niets aangingen, meende Tineke Altena. Wanneer je voor het laatst gehuild had. Wat je zoal deed. Hoe vaak je achter elkaar klaar kon komen.
Prrong deed haar telefoon. Prrrong betekende dat ze een match had op Tenure, de dating app voor hoogleraren. Tineke keek niet meteen, daar voelde ze zich te goed voor. Bovendien had ze wel wat anders aan haar hoofd. Tuurlijk, ze kon dat ding uitzetten, ze kon die app verwijderen (dat had ze ook al dikwijls gedaan), maar een mens mocht zichzelf een guilty pleasure veroorloven vond Tineke, en dit was er zo een.
Howard heette hij, hoogleraar deeltjesfysica in Sydney, misschien had ze hem ooit op een congres gezien.
Dear Émilie du Châtelet (aldus Tineke's alter ego), I'm in your town tonight, would you show me around on my expenses? Anything goes. And please tell me more about string theory.
Ah, een kenner, dacht Tineke, maar ze wist nog niet zeker of ze voldoende zin had om deze Aussie op bestelling zijn zin te geven.

21. The old in and out

Ligt het aan mij, of is er zojuist iets gegroeid tussen jouw Roman en mijn Tineke? Jan Jaap Ferwerda probeerde zijn erectie te verdoezelen in het zoutbad van Becky's favoriete sauna op het platteland waar ze naar toe waren gevlucht na de eindeloze, in veler ogen zinloze, maar in elk geval vreugdeloze sessie met Frank waarbij alle aanwezigen waren gevraagd zich in te beelden dat ze schaakstukken waren om op die manier met elkaar 'de interactie' aan te gaan. Ferwerda – geen koning – kon geen interactie meer zien, of het moest de interactie zijn van zijn onderlijf met dat van Becky, tussen wier drijvende benen hij probeerde dieper door te dringen zoals een stroper in de mangrove.
It would solve a lot of problems, mummelde Becky over haar schouder. Ze lag zoals gewoonlijk plat op haar buik en hield zich vast aan de reling van het zoutbad. Ze waren alleen in de sauna. Het leek of een neutronenbom alle menselijke gestalten had weggevaagd. Door de weeks was het meestal afgeladen. Misschien had het iets te maken met de verkiezingen, of met Houellebecq. Misschien was iedereen zijn werk integraal aan het lezen, om beter te begrijpen in welke tijd ze leefden – of niet.
Ferwerda had zich zodanig gemanoeuvreerd, dat the old in and out, om met Clockwork Orange te spreken, tot de mogelijkheden behoorde, al wist Ferwerda dat een zoutbad hiervoor niet het ideale ecosysteem vormde en Becky hevig zou protesteren als hij tot actie over zou gaan. Het bleef bij de suggestie. De suggestie was ook wat waard – misschien wel meer dan wat dan ook.
Ik bedoel, beuzelde Ferwerda verder, genietend van zijn gewichtloosheid, van de leegte, van zijn nog niet tanende libido: ze waren het zo  e e n s , die twee. Het is lang geleden dat ik het zo eens was met Tineke als Roman het eens scheen te zijn met haar bij Frank.
Stilte.
That Frank of yours – begon Becky, met die zeurstem van haar, die hij zo haatte.
He's not mine. He's hers.
Anyway, he is so  g a y .
Wat zou dat, fluisterde Ferwerda in Becky's oor. Dat is juist goed. Dat maakt hem onpartijdig, want niemand van ons is gay.
Right. Well, I've got news for you, Janja. This morning, when I was routinely checking Jimbo's browser history, I not only came across the usual bitcoin-sites, but also a terrific stash of gay porn.

20. Verkiezingen

Jim schatje what on earth are you doing here, we're all waiting for you! Jimbo zat met zijn benen wijd, een enorme draadloze koptelefoon over zijn lange krullerige haar, naar een schermpje te turen. Ik werk aan mijn spreekbeurt over de Nederlandse advocatuur. Ik fop je maar mama. Ik zit dat stuk van Baudet over Houellebecq te lezen; het is iets langer dan ik dacht. Het begon aardig, als een soort werkstuk voor school, maar tegen het eind ontspoort hij, als hij al te krampachtig zijn eigen thema's erin probeert te proppen. Benieuwd hoe Houellebecq, is dat niet jouw niet zo geheime minnaars favo auteur?, het zou vinden als hij wist dat een boreale uil van minerva uit off all places, papland, hem probeert voor zijn karretje te spannen. Forum pour la démocratie! Avec monsieur le running mate, maître Theo Upt Hiddema!
Ik ben blij dat er eindelijk weer eens geluid komt uit je mondje... Come on, on your feet, trage slak die je daar bent... Dit kun je niet maken. We're all in this together. We owe Tineke big time. You owe Tineke big time...
Becky opende de deur naar de therapieruimte, en schopte de puber speels met haar killer heels naar binnen met de woorden: apologies, mister genius was even afgeleid door de European elections. We're authorizing our expert Janja to vote for us both.
Ik weet van niks, mompelde Ferwerda onnozel. Waar willen jullie dat ik op stem?
Wie niet op de Partij van de Arbeid stemt, sprak Tineke met een grafstem, de partij waaraan we ons welvaartspeil te danken hebben –
En de gasbel dan! interpelleerde Roman, zijn stoel naar achter schurend.
... getuigt van een gebrekkig historisch inzicht.
Houellebecq, zei Jim, maakt gehakt van de socialisten die net zoals de liberalen niet weten wat de moderne mens met al die welvaart aan moet... Daarom, zegt Thierry, moeten we terug naar de traditie! De traditie is het enige wat we hebben! Kijk maar om je heen, wat voor puinhoop je krijgt zonder traditie!
Ferwerda maakte zijn schoenveters los en begon ze opnieuw te strikken. Als jullie mij machtigen om op Dirk Jan Eppink te stemmen, een ouwe maat van me van de VU, dan eet ik mijn hoed op.
Maar je dráágt helemaal geen hoed! jubelde Frank, uiterst tevreden met zichzelf, terwijl hij opstond en een met merkstift volgekalkt blad omsloeg van de flip over.

19. Toontje

Wie, vroeg Frank, terwijl hij opstond, en de thermoskan koffie omhoog hield.
Franks stem. Een Limburgs accent (wat deden al die Limburgers hier plotseling?), zacht, zalvend, bezwerend. De stem van een goeroe (met boterzachte g).
I don't drink coffee, bitste Becky. You have fresh ginger tea?
Nee.... wel rooibos... (De Limburgers hadden hun gutteraal in hun r verstopt. Hoe kon je in godesnaam iemand serieus nemen die zo sprak?)
Fresh rooibos?
Eh, ik weet niet hoe vers hij is hè?
I'll give it a try.
Dat is bijzonder welwillend van je, Becky... Roman?
Glaasje water graag... Mag ik vragen hoe lang dit gaat duren, dokter Frank? Ik heb om tien uur een afspraak met een zakenpartner.
Abuse is wel wat more important dan die zaken van jou, Roman.
Hou je sexy smoel.
Rustig aan, jongens, laten we het leuk houden hè?... Roman – wat je vraag betreft: dat verschilt. Het hangt af van jullie eigen inbreng... Tineke, Jan Jaap, zal ik jullie nog wat bijschenken? O, ik zie dat jij nog hebt.
Inderdaad, Frank... Dank je. Ferwerda keek als een gekooid dier om zich heen. Hij werd bijna onpasselijk van dat softe, begripvolle, alles is zogenaamd bespreekbaar-toontje, dat toch ook iets badinerends had, alsof hij schoolkinderen toesprak. Ja, het paste in de voortschrijdende infantilisering... Hij moest hier zo snel mogelijk weg, uit deze kinderkamer, maar hij had geen excuus. Hij kon niet akkoord gaan met therapie op maandagochtend en vervolgens zich uit de voeten maken. Dat was niet fair ten opzichte van Tineke, en fairness voor alles.
Die zag er trouwens ravissant uit vandaag, in haar bloemige broekpak, dat hij al lang niet meer had gezien. Als hij het al ooit had gezien.
Lekker dank je. Tineke wilde graag nog wat koffie van Frank.