Klikliefde

Michele Loubser: Betrayal

Klikken. Lekker Hollands woord. Ik heb er persoonlijk mee te maken gekregen toen ik repatrieerde uit New York en mij, na negen jaar, weer in Amsterdam vestigde – toevallig in dezelfde buurt, als waar ik woonde voor mijn emigratie. De Amsterdamse Rivièra.
Er was niets veranderd.
Ik had de mazzel dat een New Yorkse vriendin aanbood haar appartement in onderhuur te nemen, maar de pech dat dit illegaal bleek te zijn.
Het had iets van onderduiken.
Lang duurde het niet voordat de eerste ambtenaren van de actie Zoeklicht zich meldden. Een, twee, drie achter elkaar. Dit kon geen toeval zijn. We waren verlinkt. Iemand had anoniem geklikt. We hadden wel een vermoeden wie dat geweest kon zijn, maar ja. Bewijs het maar eens.
Opeens begreep ik beter hoe het mogelijk was dat in de oorlog driekwart van de alhier wonende Joden niet waren teruggekeerd uit de kampen. Een groot deel moest zijn verklikt.
Leuke Nederlandse eigenschap, je buurman aangeven. Gezellig. Tolerant ook. Tolerant ten aanzien van de autoriteiten. Van je landgenoten moet je het hebben.
Klikken en klokkenluiden liggen in elkaars verlengde, maar zijn toch niet helemaal hetzelfde.
Houdt de klikliefde in Kakland verband met een neiging tot hypercorrect gedrag die wellicht is terug te voeren tot de protestantse moraal? Of is het een verschijnsel dat samenhangt met kleinheid, en de kleingeestigheid van het elkaar misgunnen? 'Jij denkt dat je iedereen te slim af bent. Mooi niet.'
Wellicht beide, maar ik sta open voor een betere verklaring.